ચેતેશ્વર પૂજારા બેટિંગ કરતા સમયે મન માં જાપ કરતો હતો, ક્રિકેટરે જણાવ્યો પોતાનો સીક્રેટ મંત્ર

Cheteshwar Pujara Interview: ટેસ્ટ ક્રિકેટના 13 વર્ષ, 7195 રન, 19 સદી, 16,217 બોલમાં ઘણી સાહસિક ઇનિંગ્સ , શારીરિક પીડા અને માનસિક થાક સામે ઝઝૂમ્યા બાદ ચેતેશ્વર પૂજારાએ 24 ઓગસ્ટ 2025ના રોજ તમામ ફોર્મેટમાંથી નિવૃત્તિ લઇ લીધી હતી. તેણે ધ ઇન્ડિયન એક્સપ્રેસ સાથે તેની બેટિંગના સમય અને તેમાં પોતાની નિપુણતા વિશે ખાસ વાતચીત કરી હતી.

સવાલ: સમયસર બેટિંગ કરવાની કળામાં તમે કેવી રીતે નિપુણતા મેળવી?

ચેતેશ્વર પુજારા : હું જ્યારે અંડર-14 વયજૂથમાં સૌરાષ્ટ્ર તરફથી રમતો હતો, ત્યારે અમારી બેટિંગ લાઈનઅપ નબળી હતી. ઘણું બધું મારા પર નિર્ભર હતું, તેથી માત્ર સદી ફટકારવી એ મારા માટે પૂરતું ન હતું. મારે ટકી રહેવાનું હતું અને બેવડી સદી કે કદાચ ત્રેવડી સદી કરવાની હતી, નહીંતર ટીમ બહાર થઈ શકતી હતી, તેથી જવાબદારીમાંથી આવી હતી. આ જ વાત જુદા જુદા વયજૂથને પણ લાગુ પડે છે કારણ કે હું રણજી ટ્રોફીમાં હતો ત્યાં સુધી અમે સર્કિટમાં સૌથી વધુ મજબૂત ન હતા. રણજી ટીમમાં અમારી પાસે સારા ખેલાડીઓ હોવા છતાં અમે એક ટીમ બનાવી રહ્યા હતા. તેનાથી મને ખૂબ જ ઝડપથી પરિપક્વ થવાની તક મળી. મને સમજાયું કે મારા ખભા પર વધુ જવાબદારી છે. હું ખૂબ જ ધૈર્ય અને પ્રતિબદ્ધતા સાથે રમવાનું શીખ્યો અને મારી વિકેટ માટે ભારે કિંમત ચૂકવી. આ એક આદત બની ગઈ હતી અને મેં આંતરરાષ્ટ્રીય ક્રિકેટમાં પણ તે ચાલુ રાખ્યું હતું.

સવાલઃ તમે નેટમાં પણ પુરી મહેનતથી તૈયારી કરતા હતા, પછી તમે સારા કે ખરાબ ફોર્મમાં હોવ.

ચેતેશ્વર પૂજારા : મારા માટે આ એક નિયમિત રૂટિન જેવું હતું, કારણ કે ત્યાં જ તમને તમારી સફળતાનો મંત્ર મળે છે. તે નેટ્સ પર જવાનું હતું અને શક્ય તેટલા વધુ દડાને ફટકારવાનું હતું. મેં રન બનાવ્યા કે નહીં તેનાથી કોઈ ફરક પડતો નથી. પરંતુ પાછળથી મારી કારકિર્દીમાં મને એ પણ સમજાયું કે માત્ર આંકડાઓ જ નહીં, પરંતુ ગુણવત્તા પણ મહત્ત્વની છે. તેથી પછીથી હું સમય સંચાલન અને સમજદારીનું મહત્વ સમજ્યો. જો તમે 15 મિનિટમાં આ જ કામ કરી શકો છો, તો તમારે 45 મિનિટ સુધી બેટિંગ કરવાની જરૂર નથી. પરંતુ તે અનુભવમાંથી મળે છે, તેથી પહેલાના દિવસોમાં તે હંમેશા સંખ્યાની વાત હતી, પરંતુ જેમ જેમ હું વધુ ક્રિકેટ રમતો ગયો તેમ તેમ મને સમજાયું કે ગુણવત્તા અને આંકડાઓનું સંતુલન મહત્ત્વનું હતું.

સવાલ : જ્યારે તમે બેટિંગ કરતા હો ત્યારે મનમાં જાપ કરતા રહો છો…?

ચેતેશ્વર પૂજારા: હું તે કરું છું. તે મને ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવામાં, ધ્યાન ભટકાવનારી બાબતોથી દૂર રાખવામાં અને મારી ઊર્જાને એક ખાસ વસ્તુ પર કેન્દ્રિત કરવામાં મદદ કરે છે. વર્તમાન ક્ષણમાં રહેવા માટે અને ભવિષ્યમાં શું થઈ શકે છે તે વિશે ચિંતા ન કરવા માટે મદદ મળે છે. આ તમારી એકાગ્રતાને જાળવી રાખે છે અને તમે તમારી આસપાસ બનતી ઘટનાઓને ભૂલી જાઓ છો. તમે વસ્તુઓ તરફ જોઈ રહ્યા છો પરંતુ તેમ છતાં તમે શાંત અને સંયમિત છો, તમારી એકાગ્રતા તેની ટોચ પર છે.

સવાલ : શું તમારી કારકિર્દીમાં એવી ક્ષણો આવી હતી જ્યારે તમને લાગતું હતું કે તમે તમારી ક્ષમતાઓની ટોચ પર છો?

ચેતેશ્વર પૂજારા : તેમાંથી એક શ્રીલંકામાં આવ્યો હતો, જ્યારે મેં નિર્ણાયકમાં ગ્રીન પીચ પર ઓપનિંગ કરતી વખતે 145 રન કર્યા હતા. અલબત્ત, એડીલેડમાં 123 અને ત્યાર બાદ દિલ્હીમાં (ઓસ્ટ્રેલિયા સામે) અણનમ 82 રન, ત્યારે મેં તુટેલી આંગળી સાથે બેટિંગ કરી હતી.

સવાલ: તમારા શરીર પર ઘણી ઈજા થઈ હતી, ખાસ કરીને 2021ના ઓસ્ટ્રેલિયા પ્રવાસમાં?

ચેતેશ્વર પૂજારા : આવી ક્ષણોમાં વ્યાપક દ્રષ્ટીકોણ રાખવો જરૂરી છે. તમે તમારી ટીમ માટે બેટિંગ કરી રહ્યા છો, લાખો લોકો તમારી તરફ જોઈ રહ્યા છે અને ટીમના સારા પ્રદર્શનની પ્રાર્થના અને કામના કરી રહ્યા હોય છે . જ્યારે તમારા શરીરમાં ઇજા થાય છે, ત્યારે તમે ક્યારેક તૂટી જાઓ છો, પરંતુ પછી તમારે ધીરજ જાળવવી પડે છે. તમારે તમારી જાત પર, રમતમાં, તમારી ક્ષમતામાં વિશ્વાસ રાખવો પડશે. એક-બે વાર ઇજા થવી ઠીક છે, પણ જ્યારે એક જ સ્થાન પર વારંવાર ઇજા થાય છે ત્યારે દુખાવો અસહ્ય બની જાય છે. આ તે છે જ્યાં માનસિક મજબૂતી કામમાં આવે છે. અહીંથી જ દેશ પ્રત્યે તમારું સમર્પણ અને પ્રેમ સામે આવે છે. હું ભગવાનમાં વિશ્વાસ રાખું છું અને તે મને શક્તિ આપે છે. મુશ્કેલ સમયમાં, તમારે તે આધ્યાત્મિક શક્તિની જરૂર છે, જે માનવીય સમજની પરે છે. મને શક્તિ મળે છે જેનું વર્ણન હું કરી શકતો નથી, પણ મને શક્તિ મળે છે.

આ પણ વાંચો – ચિન્ટુ આ રીતે બન્યો ચેતેશ્વર, જૂના ગાદલાના પેડ પહેર્યા, રાજકોટ થી ક્રિકેટ મેદાન સુધીની સફર

સવાલ : તમે હંમેશાં તમારો ગુસ્સો કાબુમાં રાખો છો?

ચેતેશ્વર પૂજારાઃ ક્યારેક તમે ભાવુક થઈ જાઓ છો અથવા તો જે થઈ રહ્યું છે તેના વિશે ખરાબ અનુભવો છો. ક્યારેક સારું બેટિંગ નથી કરી શકાતું તો ક્યારેક સ્લેજિંગ. પરંતુ તમે દેશ માટે બેટિંગ કરવા માંગો છો અને પછી તમારા બેટથી વાત કરવા માંગો છો. તેથી જો તમે તેમ કરવા માંગતા હો તો સૌથી સારી બાબત એ છે કે તમે તમારી રમત પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરો, તમે શું કરવા માંગો છો તેના પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરો અને આખરે પરિણામ સકારાત્મક આવે છે, જેમ કે તે 2021 માં ઓસ્ટ્રેલિયા સામે હતું અથવા 2017 માં તેમની સામે હતું, તો તમને ઘણો સંતોષ મળે છે. જો તમે મેદાન પર જે કંઈ બની રહ્યું છે તેનાથી પ્રભાવિત થવાને બદલે તમારે શું કરવાનું છે તેના પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરતા હો, તો કશું જ તમને અસર કરતું નથી.

સવાલ : બેટ્સમેન બોલની વચ્ચે ધ્યાન હટાવવાની વાતો કરે છે? તમારો રૂટીન શું હતો?

ચેતેશ્વર પૂજારા : મને કોઈ ખાસ આદત કે રૂટિન નહોતું. હું સ્ટેડિયમમાં આસપાસ જોતો હતો. કેટલીકવાર, કેટલાક સ્ટેડિયમ એકદમ મનોહર હોય છે અને તમને તે ગમે છે. પછી તમે સ્ટેડિયમમાં એક એવી જગ્યા પસંદ કરો છો જ્યાં તમે બોલની વચ્ચે જુઓ છો. આ સિવાય મને પિચ પર ટેપ કરવાની ટેવ હતી, તેથી હું પિચ પર આમતેમ ફરતો અને થોડી વાર ટેપ કરતો. તેણે મને ધ્યાન હટાવવામાં મદદ મળી, જોકે તમારે મગજને કોઈ સંકેતો આપવાની જરૂર નથી.

સવાલ : શું બોલર નહીં પણ બોલને રમવો મુશ્કેલ હતો?

ચેતેશ્વર પૂજારા : બોલર નહીં પણ બોલને રમવો મારા માટે મુશ્કેલ હતો, કારણ કે મારા માટે મારા એરિયામાં રહેવું ખૂબ જ જરૂરી હતું. બોલની ક્વોલિટી પ્રમાણે રમવું ખૂબ જ જરૂરી હતું. તેથી મેં ક્યારેય બોલરની પ્રતિષ્ઠા પર ધ્યાન આપ્યું ન હતું. જોકે હું સંકેતો પર ધ્યાન આપતો હતો, તેઓ શું કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા હતા, શું તેઓ ક્રીઝની બહારથી આવી રહ્યા હતા કે પછી બૉલ કોઈ ચોક્કસ એંગલથી આવતો હતો વગેરે વગેરે. પરંતુ તમે આ બધી બાબતોને અર્ધજાગ્રતપણે સમજો છો, તેથી તમારી પાસે બોલર વિશે વિચારવાનો અને પછી બોલને રમવાનો સમય હોતો નથી.

સવાલ : શું તમને લાગે છે કે આજકાલ બેટ્સમેન ઓછા ધીરજવાન બની ગયા છે?

ચેતેશ્વર પૂજારાઃ રમત બદલાઈ ગઈ છે અને પરિસ્થિતિ ઘણી બદલાઈ ગઈ છે. આધુનિક ક્રિકેટરોની રીત પર નજર કરવામાં આવે તો તેઓ પહેલા ટી-20 ફોર્મેટ રમે છે અને પછી સફળ થયા બાદ ટેસ્ટ ક્રિકેટ રમે છે. આવું માત્ર ભારતમાં જ નહીં પરંતુ સમગ્ર વિશ્વમાં થઈ રહ્યું છે, કારણ કે આ સૌથી લોકપ્રિય ફોર્મેટ છે. તે ખરાબ નથી, કારણ કે ખેલાડીઓએ ત્રણેય ફોર્મેટમાં રમવું જોઈએ, પરંતુ જો તેઓ વ્હાઇટ-બોલ ક્રિકેટમાંથી આવતા હોય તો તેમની શ્રેષ્ઠ રમત આક્રમક અને પછી રક્ષણાત્મક બનવાની છે (જ્યારે તેઓ ટેસ્ટ ક્રિકેટ રમવાનું શરૂ કરે છે). એમાં કશું ખોટું નથી. મને લાગે છે કે રમત બદલાઈ રહી છે અને તે જ રીતે હશે, પરંતુ કોઈએ તેમના આક્રમણ અને સંરક્ષણને સંતુલિત કરવાનો માર્ગ શોધવાની જરૂર છે. આધુનિક ક્રિકેટ એવું જ છે અને તમારે તે સ્વીકારવું પડશે.

સવાલ: ભારતની તાજેતરની શ્રેણીમાં, ખાસ કરીને શુભમન ગિલે ખૂબ જ સંયમ દર્શાવ્યો અને ઘણા બધા બોલનો સામનો કર્યો હતો?

ચેતેશ્વર પૂજારાઃ આ રીતે રમત રમવી જોઇએ. તમે હંમેશાં ટીમની જરૂરિયાતો અનુસાર મોટા દૃશ્યને જુઓ છો. આવી સ્થિતિમાં જો ટીમ ઇચ્છે છે કે તમે બચાવ કરો, તો તમારે તે કરવું પડશે. જો ટીમ ઈચ્છતી હોય કે તમે પોઝિટીવ રમો તો તમારે પોઝિટીવ રમવું પડશે. ફક્ત એક જ રીતે બેટિંગ કરવી હંમેશાં કામ કરતી નથી. તમારે ટીમ માટે શું જરૂરી છે તેનું મૂલ્યાંકન કરવું પડશે અને પછી નિર્ણય લેવો પડશે. જો સ્વાભાવિક રમતને આક્રમક બનાવવી હોય તો તમારે આક્રમક બનવું પડશે. પરંતુ તમારે રક્ષણાત્મક કુશળતાનું કામ કરવું પડશે. મને ખાતરી છે કે તે શીખવાનો પ્રયત્ન કરી રહ્યો છે.