India Alliance Fight Mamata Banerjee: ઈન્ડિયા એલાયન્સમાં કોંગ્રેસ માટે બધું બરાબર નથી ચાલી રહ્યું. આમ કહીએ તો કોંગ્રેસ હજુ પણ આ ઈન્ડિયા ગઠબંધનનું નેતૃત્વ કરી રહી છે, પરંતુ તેના ભાગીદાર પક્ષો હવે રાહુલ ગાંધી સાથે દેખાતા નથી. તમામ દિગ્ગજ અથવા મોટા ચહેરાઓ કહીએ તો એક પછી એક તેઓ રાહુલ ગાંધીથી અલગ થઈ રહ્યા છે. પશ્ચિમ બંગાળના મુખ્ય પ્રધાન મમતા બેનર્જીએ તેની શરૂઆત કરી હતી જ્યારે તેમણે સ્પષ્ટપણે કહ્યું હતું કે જો તક આપવામાં આવે તો તેઓ ચોક્કસપણે ભારતના જોડાણનું નેતૃત્વ કરવા માંગશે.
કોંગ્રેસ રાહુલની પાછળ, ભારત કોની પાછળ?
મમતાના એ નિવેદનને શરદ પવાર, લાલુ પ્રસાદ યાદવે સમર્થન આપ્યું હતું, સમાજવાદી પાર્ટીએ પણ ટેકો જાહેર કર્યો હતો. હવે આ સમર્થન એ બતાવવા માટે પૂરતું છે કે સમગ્ર ભારતનું જોડાણ કોંગ્રેસને અલગ કરવા માંગે છે. કોંગ્રેસ જે રીતે રાહુલ ગાંધીને સૌથી મોટા નેતા તરીકે રજૂ કરી રહી છે તે ઘણા વરિષ્ઠ નેતાઓને પસંદ નથી. આ કારણથી લાલુ પ્રસાદ યાદવનો સૂર પણ બદલાયો હોવાનું માનવામાં આવે છે.
લાલુએ રાહુલને વર કેમ બનાવ્યો?
એ ન ભૂલવું જોઈએ કે લોકસભા ચૂંટણી પહેલા લાલુ પ્રસાદ યાદવે એક નિવેદનમાં કહ્યું હતું કે અમે લગ્નની સરઘસ બનવા તૈયાર છીએ, તમે વર બનો. તેમણે આ નિવેદન રાહુલ ગાંધીના લગ્નને લઈને આપ્યું હતું, પરંતુ જેઓ તેમની રાજનીતિને સમજે છે તેઓ જાણે છે કે તેમનું કોઈ નિવેદન માત્ર રમુજી નથી પણ તેનો મોટો રાજકીય અર્થ પણ છે. અહીં પણ વરના ઘણા અર્થ હતા – કાં તો લાલુ એ સમયે રાહુલને પીએમ પદના ઉમેદવાર તરીકે જોઈ રહ્યા હતા અથવા તો ઈન્ડિયા એલાયન્સના કન્વીનર તરીકે.
મટન રાજનીતિને લાલુનું સમર્થન મળી શક્યું નથી
આના ઉપર જે રીતે રાહુલ ગાંધી લાલુને મળ્યા, જે રીતે વીડિયોમાં મટનની રાજનીતિ જોવા મળી હતી, તે જોતા એવું માનવામાં આવી રહ્યું છે કે જો રાહુલ ગાંધીને સૌથી વધુ કોઈનું સમર્થન મળી રહ્યું છે તો તે લાલુ પ્રસાદ યાદવ છે. પરંતુ હવે એ જ લાલ ખુલ્લેઆમ કહી રહ્યા છે કે મમતા બેનર્જીને ભારત જોડાણની કમાન સોંપવી જોઈએ. તેમનું આ નિવેદન ખૂબ જ નોંધપાત્ર છે, પરંતુ તેના પોતાના કારણો પણ છે અથવા આપણે મજબૂરી કહીએ.
લાલુએ યુ ટર્ન લેવાનું કારણ શું છે?
વાસ્તવમાં, બિહારમાં વિધાનસભાની ચૂંટણીઓ યોજાવા જઈ રહી છે, લાલુ પ્રસાદ યાદવ એ બિલકુલ નથી ઈચ્છતા કે કોંગ્રેસ પાસે તે ચૂંટણીમાં વધુ સોદાબાજીની શક્તિ હોય. આનાથી સમજી શકાય છે કે જો કોંગ્રેસ ભારતીય ગઠબંધનમાં સૌથી મોટી પાર્ટી રહે છે, તો તે સ્થિતિમાં તે સરળતાથી આરજેડી પર દબાણ બનાવી શકે છે અને વધુ સીટોનો આગ્રહ રાખી શકે છે. મહારાષ્ટ્ર હોય કે ઝારખંડ, કોંગ્રેસે એવી જ રીતે વધુ બેઠકો પર ચૂંટણી લડી છે.
કોંગ્રેસનું દબાણ વલણ પસંદ નથી?
આના ઉપર બિહારમાં મહાગઠબંધન સરકાર વખતે કોંગ્રેસ સાથે તેજસ્વી યાદવનો સતત સંઘર્ષ જોવા મળ્યો ત્યારે લાલુ એ અનુભવને પણ ભૂલી શક્યા નથી. તે સમયે કોંગ્રેસના પ્રદેશ અધ્યક્ષ અખિલેશ પ્રસાદ સિંહ વિશે કહેવામાં આવ્યું હતું કે તેમણે ક્યારેય તેજસ્વી યાદવને ડેપ્યુટી સીએમ તરીકે સ્વીકાર્યા નથી. આ ઉપરાંત, આખો સમય કોંગ્રેસને સરકારમાં વધુ મંત્રાલયો કેવી રીતે મેળવવો જોઈએ તે અંગે લડત ચાલતી હતી. પરંતુ ફરી એકવાર લાલુ આવી સ્થિતિ ઇચ્છતા નથી, આવી સ્થિતિમાં કોંગ્રેસને અલગ પાડવા અથવા તેના બદલે નબળી પાડવાનો પ્રયાસ થઈ રહ્યો છે.
શું તમને મમતામાં વધુ ક્ષમતા દેખાય છે?
હવે એક પ્રશ્ન એ પણ ઊભો થાય છે કે લાલુ મમતાને કેમ વધુ પસંદ કરી રહ્યા છે – કારણ સ્પષ્ટ છે. પશ્ચિમ બંગાળમાં મોદી શાહ જોડીને હરાવવાનું કામ મમતા બેનર્જીએ કર્યું છે, તે અનેક પ્રસંગોએ કર્યું છે. આના ઉપર છેલ્લી વખત જ્યારે તે પટના આવી હતી ત્યારે તેણે મુખ્યમંત્રી નીતિશ કુમારને બહુ મહત્વ આપ્યું ન હતું, બલ્કે તે લાલુ પ્રસાદ યાદવને મળ્યા હતા, એટલે કે આજે પણ મમતા લાલુને વધુ મહત્વ આપે છે, આવી સ્થિતિમાં આર.જે.ડી. મુખ્ય પણ તેના માટે વધુ મહત્વપૂર્ણ છે.
કોંગ્રેસ ઈન્ડિયા ગઠબંધન કેમ ન ચલાવી શકી?
નિષ્ણાતો તો એવું પણ માને છે કે કોંગ્રેસે જે રીતે ભારત ગઠબંધન ચલાવવાનો પ્રયાસ કર્યો છે તે પણ એક મોટું કારણ છે કે તમામ પક્ષો તેનાથી નારાજ થઈ રહ્યા છે. બીબીસી સાથે વાત કરતાં રશીદ કિદવઈએ બેફામપણે કહ્યું છે કે જ્યારે કોઈપણ ગઠબંધન પાસે સચિવાલય નથી, કોઈ સંયોજક નથી, કોઈ પ્રવક્તા નિયુક્ત નથી, તો તે સ્થિતિમાં કામ કેવી રીતે થશે.
આ પણ વાંચોઃ- મહારાષ્ટ્ર ચૂંટણીની હારને હજુ પણ નથી પચાવી શક્યું MVA, સુપ્રીમ કોર્ટ જશે ઈન્ડિયા ગઠબંધન
કોંગ્રેસનો માર્ગ આગળ
અત્યારે ભારત ગઠબંધનમાં કોંગ્રેસનો રસ્તો ઘણો મુશ્કેલ બની રહ્યો છે. હવે જ્યારે લાલુનો ટેકો પણ છીનવાઈ ગયો છે ત્યારે પોતાની જાતને મજબૂત રાખવાનો મોટો પડકાર હશે. કોંગ્રેસ કહેતી રહેશે કે તે આખા દેશની પાર્ટી છે અને અન્ય તમામ પાર્ટીઓ તેમના રાજ્યો સુધી મર્યાદિત છે, પરંતુ મહારાષ્ટ્ર અને હરિયાણાની અણધારી હારથી સ્પષ્ટ થઈ ગયું છે કે કોંગ્રેસનો દેખાવ ભાજપ સામે હજુ પણ નબળો છે.
