ઉત્તરાધિકારીની જંગ બાદ સાથે આવશે અજિત પવાર અને સુપ્રિયા સુલે? સમજો કાકા-ભત્રીજાની મુલાકાતનું રાજકીય મહત્વ

Maharashtra Politics, મહારાષ્ટ્ર રાજકારણ : મહારાષ્ટ્રના રાજકારણમાં એક નવો ઉથલપાથલ શરૂ થઈ રહ્યો છે કારણ કે રાજ્યના ડેપ્યુટી સીએમ અને એનસીપીના વડા અજિત પવાર તેમના કાકા શરદ પવારને મળ્યા છે. એનસીપીના બે ભાગમાં વિભાજન થયા પછી અને અજિત પવારને એનસીપીની કમાન મળ્યા બાદ શરદ પવારે એનસીપી (સપા) ની રચના કરી હતી. કાકા-ભત્રીજાની આ મુલાકાત બાદ, એવી અટકળો લગાવવામાં આવી રહી છે કે શું બંને પક્ષો મર્જ થશે?

પુણેના સાખર સંકુલમાં શરદ અને અજિત પવારની મુલાકાતની ખાસ વાત એ હતી કે આ મુલાકાત એનસીપીના પ્રદેશ પ્રમુખ જયંત પાટીલના નિવાસસ્થાને બંધ રૂમમાં થઈ હતી. આવી સ્થિતિમાં, જ્યારે અજિત પવાર બેઠક પછી ત્યાંથી નીકળી રહ્યા હતા, ત્યારે મીડિયા સાથેની વાતચીત દરમિયાન અજિત પવારને મર્જર વિશે પ્રશ્ન પૂછવામાં આવ્યો હતો, ત્યારે ડેપ્યુટી સીએમએ આ બાબતે કંઈપણ કહેવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.

શરદ પવારે નિર્ણય સુપ્રિયા સુલે પર છોડી દીધો

જ્યારે આ મામલે એનસીપીના પ્રવક્તા સંજય તટકરે સાથે વાત કરવામાં આવી ત્યારે તેમણે કહ્યું કે બંને જૂથોના સંભવિત મર્જર વિશે અટકળો થઈ રહી છે. બંને પક્ષોનું ટોચનું નેતૃત્વ જ આ અંગે ટિપ્પણી કરશે. વિલય અંગે પૂછવામાં આવતા, શરદ પવારે તાજેતરમાં કહ્યું હતું કે તેમની પુત્રી અને સાંસદ સુપ્રિયા સુલે પાર્ટીના ધારાસભ્યો અને સાંસદો સાથે ચર્ચા કર્યા પછી નિર્ણય લેશે.

સુપ્રિયા સુલેએ અગાઉ વાતચીતનો ઇનકાર કર્યો હતો

નોંધનીય છે કે અગાઉ જ્યારે સુપ્રિયા સુલેને વિલય અંગે પ્રશ્ન કરવામાં આવ્યો હતો, ત્યારે તેમણે કોઈપણ પ્રકારના વિચારને નકારી કાઢ્યો હતો. સુપ્રિયા સુલેએ કહ્યું હતું કે, “જો કંઈક થવાનું છે, તો તે અજિત પવાર અને મારી વચ્ચે થશે પરંતુ અજિત પવારે પહેલાથી જ સ્પષ્ટ કરી દીધું છે કે વિલયનો કોઈ પ્રસ્તાવ નથી. તેથી, હું પણ એ જ કહેવા માંગુ છું. બધું હવામાં છે.” સુપ્રિયા સુલેએ કહ્યું હતું કે, “તેમના પિતાના નિવેદનને તોડી પાડવામાં આવ્યું હતું. તેમણે કહ્યું હતું કે તેમણે નિર્ણય લેવાનો છે. તેમણે જે કંઈ કહ્યું તે સ્પષ્ટ જવાબ હતો.”

અજિત પવાર જૂથે શું કહ્યું

એનસીપી અજિત પવાર જૂથના એક નેતાએ વિલયના સમાચાર પર ખૂબ જ ઠંડી પ્રતિક્રિયા આપી હતી. તેમણે કહ્યું કે અમે સત્તામાં છીએ અને તેમના જૂથના ઘણા લોકો પહેલાથી જ અમારા સંપર્કમાં છે, કેટલાક તો જોડાયા પણ છે. વિલયની આ વાત ફક્ત બાકીના લોકોને રોકવા માટે છે. મને નથી લાગતું કે નેતૃત્વનો મુદ્દો ઉકેલાય ત્યાં સુધી આવું થશે. આનો અર્થ એ થયો કે અજિત પવાર ઇચ્છે છે કે શરદ પવાર જાહેરમાં કહે કે ભવિષ્યમાં અજિત પાર્ટીનું નેતૃત્વ કરશે.

2023 માં NCP બે ભાગમાં વિભાજીત થઈ ગયું

2023 માં NCP બે ભાગમાં વિભાજીત થઈ ગયું અને અજિત પવારે આ માટે બળવો કર્યો. અજિત પવાર કાકા શરદ પવારને છોડીને તેમના સમર્થક ધારાસભ્યો સાથે રાજ્યની તત્કાલીન શિંદે સરકારમાં જોડાયા. જોકે, આ બળવાનો ઇતિહાસ અને કારણ NCPમાં સર્વોપરિતા માટેની લડાઈ રહી છે.

સુપ્રિયા સુલે અને અજિત પવાર વચ્ચે ઉત્તરાધિકારની લડાઈ

NCPના રાજકારણની વાત કરીએ તો, અજિત પવાર સીધા મહારાષ્ટ્ર પર પ્રભુત્વ ધરાવતા હતા અને સુપ્રિયા સુલે કેન્દ્રનું રાજકારણ કરતા હતા. અજિત પવાર NCPના ઉત્તરાધિકારી તરીકે પોતાને મજબૂત રીતે રજૂ કરતા હોવા છતાં, શરદ પવારે તેમને ક્યારેય તે સ્તરે રજૂ કર્યા નહીં. શરદ પવાર ધીમે ધીમે સુપ્રિયા સુલેને રાજ્યના રાજકારણમાં સક્રિય બનાવી રહ્યા હતા.

NCP 2014 થી NDAમાં રસ દાખવી રહ્યું હતું

2014 માં, નરેન્દ્ર મોદીના નેતૃત્વમાં કેન્દ્રમાં ભાજપ સરકારની રચના થઈ. મહારાષ્ટ્રમાં ભાજપે એકલા હાથે ચૂંટણી લડી અને ૧૨૨ બેઠકો જીતી. જોકે એ વાત નક્કી હતી કે શિવસેના અને ભાજપ સરકાર બનાવશે, પરંતુ તે દરમિયાન શિવસેના ભાજપ પર દબાણ લાવી રહી હતી. આ રાજકીય ઘટનાક્રમ વચ્ચે, NCP એ પહેલીવાર BJP માં રસ દાખવ્યો હતો અને બહારથી સરકારને ટેકો આપવાની જાહેરાત કરી હતી. બાદમાં શિવસેના સરકારમાં જોડાઈ. NCP ના કોઈપણ પ્રકારના જોડાણની વાતો આવતી અને જતી રહી પરંતુ એ સમજાયું કે NCP NDA માં રસ દાખવી શકે છે, જેની મુખ્ય કડી અજિત પવાર માનવામાં આવતી હતી.

ઈન્ડિયન એક્સપ્રેસને આપેલા એક ઇન્ટરવ્યુમાં, શરદ પવારે એક વખત દાવો કર્યો હતો કે અમિત શાહ અને શરદ પવાર 2019 માં BJP અને NCP વચ્ચેના જોડાણ અંગે મળ્યા હતા. શરદ પવારે એમ પણ કહ્યું હતું કે આ મુલાકાત પ્રખ્યાત ઉદ્યોગપતિ ગૌતમ અદાણીના ઘરે થઈ હતી. જોકે, તે દરમિયાન પણ મામલો ઉકેલાઈ શક્યો ન હતો. 2019 માં, પહેલીવાર, અજિત પવારે તેમના કાકા સામે બળવો કર્યો કારણ કે તેઓ BJP સાથે જોડાણ કરીને સરકારમાં જોડાવા માંગતા હતા.

અજિતનું વલણ BJP પ્રત્યે નરમ હતું

અજિત પવારનું BJP પ્રત્યે હંમેશા નરમ હતું. 2019 ની મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભા ચૂંટણી પછી, જ્યારે ભાજપ અને શિવસેના વચ્ચે મુકાબલો થયો હતો, તે દરમિયાન અજિત પવારે એક સવારે રાજભવન જઈને બધાને આશ્ચર્યચકિત કરી દીધા. અજિત પવારે પોતાના ધારાસભ્યોના સહી કરેલા સમર્થન પત્ર બતાવીને દેવેન્દ્ર ફડણવીસ સાથે હાથ મિલાવ્યા અને NDA સરકાર બનાવી. પરિણામ એ આવ્યું કે વહેલી સવારે દેવેન્દ્ર ફડણવીસે મુખ્યમંત્રી તરીકે અને અજિત પવારે નાયબ મુખ્યમંત્રી તરીકે શપથ લીધા. જોકે, તે દરમિયાન અજિત પવારની નરમાઈ કામ ન કરી અને બધા ધારાસભ્યો શરદ પવારના સમર્થનમાં ઉભા રહ્યા.

2019 માં, અજિત પવાર એકલા પડી ગયા અને તેમના કાકા પાસે પાછા ગયા. આ પછી, શરદ પવારે અજિત પવારને સામેલ કર્યા પરંતુ NCPમાં તેમનું કદ ઘટ્યું. જોકે, આટલા બળવા છતાં, અજિત પવારને નાણા મંત્રાલય અને મહાવિકાસ આઘાડીમાં નાયબ મુખ્યમંત્રીનું પદ મળ્યું. બીજી તરફ, બળવા પછી, શરદ પવાર અજિતથી સાવધ રહેવા લાગ્યા, પરંતુ NCPમાં રહીને અજિત પવાર પોતાના કુળને મજબૂત બનાવી રહ્યા હતા.

અજીતે NCPમાં પોતાની શક્તિ વધારી અને એક યુક્તિ રમી

2022 માં શિવસેના બે જૂથોમાં વહેંચાઈ ગઈ અને એકનાથ શિંદેના જૂથને વાસ્તવિક શિવસેના જાહેર કરવામાં આવ્યું. આ કારણે, મહાવિકાસ આઘાડી હેઠળ સરકાર ચલાવતી કોંગ્રેસ-NCP અને શિવસેનાની ઉદ્ધવ ઠાકરે સરકાર પડી ગઈ. અજિત પવાર સરકારમાંથી બહાર હતા પરંતુ 2019 થી 2022 ની વચ્ચે, અજિત પવારે તેમના કુળને ખૂબ મજબૂત બનાવ્યું હતું. પરિણામે, 2022 માં એકનાથ શિંદેએ ઉદ્ધવ ઠાકરે સાથે જે પણ સ્થિતિ કરી હતી, અજિત પવારે જુલાઈ 2023 માં કાકા શરદ પવાર જેવું જ કંઈક કર્યું હતું.

અજિત પવારને ધારાસભ્યોનો ટેકો મળ્યો અને પાર્ટી સીધી અજિત પવારના હાથમાં આવી ગઈ. શરૂઆતથી જ, અજિત પવાર સરકાર કરતાં પાર્ટીને પોતાના હાથમાં લાવવાને વધુ મહત્વ આપી રહ્યા હતા અને તેમના માટે NCP પર કબજો મેળવવો એ પહેલી મોટી સફળતા હતી પરંતુ 2024 ની લોકસભા ચૂંટણીમાં તેમને આંચકો લાગ્યો. પાર્ટીએ NDA સાથે 4 બેઠકો પર ચૂંટણી લડી હતી પરંતુ ફક્ત એક જ બેઠક જીતી હતી. એટલું જ નહીં, ભત્રીજા દ્વારા દગો આપ્યા બાદ શરદ પવાર દ્વારા રચાયેલા NCP (SP) ના જૂથને મોટી સફળતા મળી, જેના કારણે NCP ની ખરી કસોટી બાકી હતી, જે મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભા ચૂંટણીમાં થઈ.

મહારાષ્ટ્ર વિધાનસભા ચૂંટણીએ અજિત પવારનું વર્ચસ્વ સ્થાપિત કર્યું

NCP એ NDA સાથે રહીને વિધાનસભા ચૂંટણીમાં સારું પ્રદર્શન કર્યું અને NCP એ 41 બેઠકો જીતી. બીજી તરફ, વિરોધ પક્ષમાં બેઠેલા કાકા શરદના જૂથને ફક્ત 12 બેઠકો મળી, જેનાથી સાબિત થયું કે NCP નો મુખ્ય મતદાર અજિત પવાર તરફ વળ્યો છે. સુપ્રિયા સુલેથી લઈને શરદ પવાર સુધી, બધાએ આ ચૂંટણીમાં પોતાની સંપૂર્ણ તાકાત લગાવી દીધી હતી પરંતુ કંઈ તેમના પક્ષમાં ન આવ્યું.

અજિત પવાર વિલીનીકરણ અંગે સાવચેત છે

ત્યારથી, શરદ પવાર અને અજિત પવાર ઘણી વખત મળ્યા છે. અજિત પવાર તેમના જન્મદિવસ પર શરદ પવારને મળવા પણ ગયા હતા. તે જ સમયે, બંને જૂથના દિગ્ગજ નેતાઓ મહત્વપૂર્ણ પ્રસંગોએ એકસાથે આવે છે. આવી સ્થિતિમાં, વિલીનીકરણના પ્રશ્નો સતત ઉભા થઈ રહ્યા છે. બંને હાલ તો તેને અવગણી રહ્યા છે, પરંતુ એવું માનવામાં આવે છે કે અજિત પવાર ફક્ત તેમના કાકા પાસેથી સાંભળવા માંગે છે કે તેઓ તેમના ઉત્તરાધિકારી હશે. તે જ સમયે, પાર્ટી સંભાળવામાં સફળ થયા પછી, અજિત પવાર હવે વિલીનીકરણની શક્યતાઓ વિશે ખૂબ જ સાવધ છે.

આ પણ વાંચોઃ- World Bicycle Day 2025: દરરોજ સવારે સાયકલ ચલાવવાના 5 ફાયદા, વર્કઆઉટ માટે કેટલો સમય સાયકલ ચલાવવી જોઇએ?

અજિત પવાર જૂથ ઇચ્છે છે કે શરદ પવાર જાહેરમાં કહે કે અજિત પાર્ટીનું નેતૃત્વ કરશે. આનાથી અજિત પવારના નેતૃત્વને વધુ મહત્વ મળશે. તેઓ ઇચ્છે છે કે શરદ પવાર જાહેરાત કરે કે અજિત પાર્ટીના આગામી નેતા હશે. આનાથી અજિત પવારને પાર્ટીમાં તેમની સ્થિતિ મજબૂત કરવામાં મદદ મળશે. ઉપરાંત, એ નક્કી થશે કે અજિતે ઉત્તરાધિકારની લડાઈ જીતી લીધી છે.